Supraśl - Kruszyniany i Krynki

Kiedy zwiedzicie już Silvarium, polecam wycieczkę do Krynek i Kruszynian. Na tych terenach (pogranicza) od wieków krzyżowały się osady polskie, ruskie i litewskie. Przez cały ten czas egzystują obok siebie katolicyzm, prawosławie, judaizm i islam. Tak, tak … islam. Z historią tego terenu związani są Żydzi i Tatarzy. Wyznawcy wielu religii współżyją ze sobą, a cerkwie, kościoły,  synagogi a nawet meczet, można znaleźć na każdym kroku.

Meczet w Kruszynianach

Tatarzy pierwotnie osadzali się na terenach Litewskich na początku XIV w. uciekając od targanych wojnami domowymi rodzimych stepów. Tam mogli budować meczety i wiązać się z miejscowymi kobietami ale zobowiązani byli ciągle do służby wojskowej. Późniejsze losy sprawiły, że stali się także poddanymi Króla Polskiego.

W Kruszynianach W drugiej połowie XVII w wyniku nadań króla Jana III Sobieskiego osiadł na stałe płk Samuel Murza Krzeczowski (chorągiew tatarska jazdy koronnej ), który uratował życie królowi w bitwie pod Parkanami. Tak powstały nowe kolonie tatarskie na Podlasiu.

... w meczecie

W meczecie można posłuchać ciekawych opowiadań o życiu tatarów i wyznawanym przez nich islamie. Obecnie na terenie naszego kraju zamieszkuje 5000 osób z rodowodem tatarskim, wyznających islam.

"Nie ma tatarskiego państwa - jednolitego, złączonego wspólną ziemią, historią językiem, religią, kulturą i kuchnią. Są tatarskie narody rozproszone są po całym świecie za sprawą Wielkiej Wędrówki w poszukiwaniu nowych ziem dla swoich rodzin w V - VI stuleciu. Tatarzy ruszyli z Chin a w dzisiejszej ich kuchni odbija się jak w lustrze cała historia wędrówki." Takim tekstem wita nas restauracja Jurta u Dżannety.



belysz

 Tatarzy - koczownicy - związani z hodowla bydła, w swojej kuchni mają dużo potraw mięsnych i mącznych.  Swoje potrawy bardzo szybko dostosowywali do terytorium, na którym się osadzali. Podczas Wędrówki często brakowało wody, dlatego w kuchni tej można znaleźć dużo dań smażonych i pieczonych, są to dania wysokokaloryczne  (niestety) i proste w przygotowaniu. Tatarzy adoptowali tradycje kulinarne różnych regionów, dlatego jest to kuchnia ciekawa i godna spróbowania. Ja spróbowała i było pysznie... i sycąco :-)

 Tatarska etykieta posiłku nakazywała usiąść przy stole w najważniejszym miejscu ojcu, następnie matce i kolejno dzieciom od najstarszego do najmłodszego. W kulturze tej ludzi starszych uznaje się jako stróżów rodzinnych tradycji. Rodzina nie mogła wstać od stołu do póki najstarsza osoba nie przeczytała tekstu modlitwy. Tradycyjne tatarskie dania to miedzy innymi belysz (zapiekanka: ciasto, ryć, jajko, mięso i grzyby), pyzy z mięsem w rosole, pyzy z serem, jeczpomaki, cza-czak, kołduny tatarskie, pierekaczewnik, kryszonka itd. itd.  Ja polubiłam bardzo belysz z sosem czosnkowym.

Drugą ciekawą miejscowością są  Krynki.



 www.krynki.com.pl

W Krynkach od początku XVI wieku zaczęli osiedlać się Żydzi. Otrzymali oni w 1639 przywilej na założenie synagogi, cmentarza i mykwy, a także na rozwijanie handlu.. W 1789 w mieście mieszkało już ok. 700 Żydów. W XIX wieku pojawił się w mieście przemysł. Liczba ludności stale rosła a w 1914 roku prawie 90% stanowili Żydzi właśnie. Zagładę kryneckim Żydom przyniosła II wojna światowa. Zniszczone miasto nigdy nie odzyskało dawnej świetności. W 1950 roku odebrano mu prawa miejskie, które przywrócono w 2009. W centralnej części Krynek znajduje się oryginalne, jedyne takie w Polsce i jedno z dwóch na świecie sześcioboczny rynek (rondo), od którego odchodzi promieniście 12 ulic. Polecam lekturę historii tego miejsca. Jest ona bardzo ciekawa. Więcej znajdziecie na stronie:  www.krynki.com.pl
źródło: http://www.tatarzy.pl i www.krynki.com.pl